Anite tekuak

Eshkuat 290km, Muteshekau-shipu – e innunikatet ne shipu – anite Nitassinan takuan Innuat utassiuat (tshimunushinanat utassiuau), pessish Ekuanitshit. Anite takuan Tshiuetinit Uepishtikueiau-assit (Kanata-assi), anite Minganie aishinakuak assi, pessish ne utenass eshinikatet Rivière-Saint-Jean mak Magpie. Ne shipu mishta-minashkuau kie minuashu kie ne uet mishta-uitakanit eshpitashkamikat ishpish akuatenitakuak, ishpish takushiniht maniteuat tshetshi anite pamishkaht anite e paushtikunit.

Tshekuan uet tshishpeuatakanit ne shipu ?

  • Ka akuatenitakuak National Geographic mak mitshet kutaka tipatshimu-mashinaikanuiana tipan ka ishinakuaki uinuau ka uitahk nenu Muteshekau-shipinu anite ashtaht 10 ka ut minuati shipu ute eshpitashkamikat ne e uitakanit e pimishkananut anite e paushtikut. Nenu meshta-uitakannit eshi-metueht maniteuat anite tipan uitakannipan.

    Kaminu-nishtuapatahk tshekuannu ka natu-tshissenitahk issishueuat nenu Muteshekau-shipinu meshta-akuashinakuannit mak meshta-paushtikunit eka peiku ishinakuanniti nenua kutaka shipua kamishta-nishtuapatakanniti ute eshpitashkamikat*. Eku ma peikushu ne muku shipu, mak at nenua kutaka shipua, eka tshatapatakanikue tshetshi tshishpeuatakanit

    *Kanatu-tshissenitakanit eshi-pashkapatakanit mak kananatuapatitshenanut anite unuitimit etananut (LERPA) :

    «Ishpish minuashit anite e aitapin unuitimit, e akunitshenanut anite tatipan aishinakuak, etenitakuak anite minashkuat eka nita ka tatashkakanit, mak ishpish animanakuaki paushtikua eshi-takuaki anite Minganie aishinakuak, ka mishta-uitakanit shipu» (Fédération Québécoise ne ush e uitakanit mak ne kashatshikatshinanut, 2004).

    Anu ui tshissenitamekui
    Ka akuatenitakuak National Geographic mak mitshet kutaka tipatshimu-mashinaikanuiana tipan ka ishinakuaki uinuau ka uitahk nenu Muteshekau-shipinu anite ashtaht 10 ka ut minuati shipu ute eshpitashkamikat ne e uitakanit e pimishkananut anite e paushtikut. Nenu meshta-uitakannit eshi-metueht maniteuat anite tipan uitakannipan.
  • Muteshekau-shipu eukuan ne peiku uetshipanit Nitassinan (tshimushuminanapanat utassiuau)

    Le Conseil des Innu de Ekuanitshit mashinatautishupan tshishe-pishimua 2016 tapuetatishu-mashinaikanuiannu tshetshi tshishpeuatakannit Muteshekau-shipinu, aishinakuak assi mak etapashtakanit. Ne tshimushuminanapanat utassiuau (Nitassinan), Ekuanitshiunnuat utassiuau, kassinu ne katshitaitshemakan Muteshekau-shipu mak uashka ne shipu.

    «Ninan, Innuat, nanitam nitshishpeuatetan mak nitshitimauenitetan Muteshekau-shipu kie eukuan nanitam tshe tutamat. Eukuan eshinakuak Nitassinan.» Jean-Charles Pietacho, innu-utshimau Ekuanitshit.

    Anu ui tshissenitamekui
    Muteshekau-shipu eukuan ne peiku uetshipanit Nitassinan (tshimushuminanapanat utassiuau)
  • Tshetshi tshishpeuatakanit ne Muteshekau-shipu eukuan ka mishta-tapuetatishunanut anite eshi-tipenitamumakak assi mak Uepishtikueiau-assit.

    Mitshet auenitshenat tiapuetatishuht tshetshi tshishpeuatakanit Muteshekau-shipu uitamatshemakan anite ka ut uitakanit Conseil des Innus de Ekuanitshi mak ne MRC anite Minganie, mak nenua mitshet tapuetatishu-mashinaikanuiana ka shutshiteieshkatsheht tshishe-utshimauat, atusseutshuapa, katshishkutamatunannut ka tshitapatahk mak mamu ka tshitapatahk uashka assinu. Iapit natashtuakanipan Uepishtikueiau-tshishe-utshimau anite ne pipun 2016 tshetshi tshishpeuatakanit assi eshpishat 2630km2, uetshenat ka natashtaht ka tshimakaniht anite itetshe Tshiuetinit, apu nita ut tshiuenamuakaniht.

    « Muteshekau-shipu eukuan ka mishta-uenutishimakak ute eshi-tipenitamumakak assi tshiuetinit, Uepishtikueiau-assit mak Kanata-assit. Tshetshi tshishpeuatakanit mak tshetshi minunakutakanit eukuan ka mishta-itenitakuak tshekuan tshetshi pitshitshipanitakanit atusseun ut maniteuat ute eshi-tipenitamumakak assi.» Luc Noël, katakuaitshet anite MRC anite Minganie.

    Tshishe-utshimau ka tshitapatak Kashutshishimakannit tshekuannu mak assinu ute Uepishtikueiau-assit apu ishi-minuenitak tshetshi natshishk tshishpeuatakannit nenu shipinu. Mamuitun Kauashtenimanitsheshiht shash uin mashinataimupan nenu shipinu uin ua ishi-atushkatak mak tshetshi tipishinataik tshipa ishpitenitakuannu tutakannit nenu atusseunnu.

    Anu ui tshissenitamekui
    Tshetshi tshishpeuatakanit ne Muteshekau-shipu eukuan ka mishta-tapuetatishunanut anite eshi-tipenitamumakak assi mak Uepishtikueiau-assit.
  • Anu 11,000 auenitshenat mashinatautishupanat mashinaikanuiannu ka pimutakannit tshetshi tshishpeuatakanit Muteshekau-shipu, ka unuipanitakanit 2009, ue utatusseun SNAP Uepishtikueiau-assi mak ne AEVM

    Ekute ka ut tshitshipanit, anitshenat ka mitshetiht tiapuetatishuht tshetshi tshishpeuatakannit shipinu aiat mitshetuat, eukuannu uetitshipannit anutshish kashikanit umenu e uitakannit minupanitunnu anite pitashue Innuat tatipan eshinniuht, katshimanakaniht, innuat, tshishe-utshimau uashka assinu ka tshitapatak, ashit kassinu anite ka ut uitshiakanniti.

     

    Anu ui tshissenitamekui
    Anu 11,000 auenitshenat mashinatautishupanat mashinaikanuiannu ka pimutakannit tshetshi tshishpeuatakanit Muteshekau-shipu, ka unuipanitakanit 2009, ue utatusseun SNAP Uepishtikueiau-assi mak ne AEVM
  • Ne BAPE (Mashinaikanitshuap ka natutuakaniht auenitshenat ne e uitakanit uashka assi ute Uepishtikueiau-assi) shash nishuau natuenitamupan tshetshi tshishpeuatakannit Muteshekau-shipinu.

    Mishta-apishish anite itetshe shatshit ne Muteshekau-shipu shash anite uin uenapissish tshishpeuatakanu. Anite pipun 2006, ne BAPE ishinakuannipan utatusseun tshetshi natuapamat innua ne ut atusseun ua tutakanit tshetshi tshishpeuatakanit tshetshi ut shaputue mak nanitam tshishpeuatakanit ne assi. Ne katshi aitinanut, ne BAPE ishi-uitamupan nenu eshku-tipenitakannit nenu assinu tshetshi uaueshi-tshitapatakannit tshetshi ashushtakanit ne Muteshekau-shipu nuash neme nishtu uet takuak paushtiku mak tshetshi ishpitenitakaniti passe nenua eshku-tipenitakaniti assia eshku eka ka tatashkakanit.

    Mashinaikan ka tutakanit pipun 2009 katshi ne BAPE natuapamat innua ne e uitakanit ua mishitakanit atusseun nanimissiu-ishkuteu anite Unaman-shipit, natuenitamupan tshetshi tshishpeuatakannit shipinu miam neme eshinakuak Unaman-shipu anite assit Tshiuetinit itetshe. E tshitapatakanit ne kanatu-tshissenitakanit LERPA (www.etudemagpie.org), Muteshekau-shipu eukuan ne muku shipu anite enukuak uenutishiun e itapashtakanit tshetshi minuatakanit eka ma ne Unaman-shipu.

    Anu ui tshissenitamekui
    Ne BAPE (Mashinaikanitshuap ka natutuakaniht auenitshenat ne e uitakanit uashka assi ute Uepishtikueiau-assi) shash nishuau natuenitamupan tshetshi tshishpeuatakannit Muteshekau-shipinu.

Vous avez
des questions?